Przeczytaj ten artykuł, kiedy uznasz, że chcesz dowiedzieć się więcej o diagnozie otępienia.
Niektórzy już w momencie diagnozy chcieliby wiedzieć jak najwięcej o swojej chorobie. Inni chcą dać sobie więcej czasu i nie czują się gotowi, by od razu zbierać dodatkowe informacje. Jeśli czujesz, że chcesz pogłębić swoją wiedzę o chorobach otępiennych, zapoznaj się z przygotowanymi informacjami.
Trudno przewidzieć, jak szybko otępienie będzie postępować. Choroby otępienne zwykle rozwijają się powoli. Tempo pojawiania się objawów u każdej osoby jest jednak inne. Zależy ono od wielu elementów, takich jak: wiek, typ otępienia czy zdrowie fizyczne. Wiele innych czynników jest wciąż badanych przez naukowców.
Osoby, u których otępienie rozwinęło się po 65 roku życia żyją od 1 do 9 lat krócej niż osoby zdrowe. U osób młodszych, u których zdiagnozowano otępienie przed 65 rokiem życia, długość życia może skrócić się o 10-20 lat. Po diagnozie otępienia pacjenci żyją przeciętnie od 4-8 lat. Jednak niektórzy żyją nawet do 20 lat i dłużej.
Zdrowy tryb życia może zmniejszyć ryzyko otępienia oraz – jak pokazują niektóre badania – spowolnić jego rozwój. Więcej na ten temat znajdziesz w sekcji Dobre życie z otępieniem.
5 zasad zdrowego trybu życia:
- Regularne ćwiczenia fizyczne – gimnastyka, spacery, prace w domu i ogrodzie.
- Dieta śródziemnomorska – bogata w warzywa, owoce oraz tłuszcze roślinne.
- Dbanie o zdrowie serca – rezygnacja z palenia, ruch, utrzymywanie odpowiedniej wagi.
- Utrzymywanie kontaktów społecznych – spotkania z rodziną, rozmowy z sąsiadami, uczestnictwo w zajęciach klubów seniora.
- Ćwiczenie pamięci i koncentracji – rozwiązywanie łamigłówek, czytanie książek i gazet, uczenie się nowych rzeczy.
Funkcjonowanie osoby z otępieniem z czasem pogarsza się i może ona potrzebować dodatkowej pomocy.
Z czasem osoby z otępieniem orientują się, że mają więcej objawów i zaczynają mieć problemy z robieniem różnych rzeczy samodzielnie. W sekcji Akceptacja diagnozy opisane zostały sposoby pomagające w radzeniu sobie z objawami.
Postęp otępienia oznacza poważniejsze uszkodzenie niektórych części mózgu. Osłabia się wtedy kontrola organizmu – osoba może mieć trudności z koordynacją czy utrzymaniem równowagi. Z czasem mogą pojawić się problemy z chodzeniem, częstsze upadki czy nietrzymanie moczu. Osoby z zaawansowanym otępieniem stają się coraz słabsze, mogą mieć problemy z połykaniem czy oddychaniem. Przyczyną zgonu są najczęściej powikłania medyczne lub infekcje, np. zapalenie płuc.
Kiedy samodzielne funkcjonowanie stanie się trudne, skorzystaj ze wsparcia.
Niektóre osoby z otępieniem mogą zamieszkać w domu opieki
Większość osób wolałaby mieszkać we własnym mieszkaniu, a nie w domu opieki. Wiele rodzin chce zapewnić swoim bliskim z otępieniem odpowiednie wsparcie w ich własnym domu. Jednak w niektórych sytuacjach zapewnienie opieki w domu nie jest możliwe. Jeśli osoba jest samotna lub jej bliscy nie są w stanie zorganizować opieki domowej, może zamieszkać ona w domu opieki.
W Polsce ponad 90% osób z otępieniem mieszka w domu rodzinnym, jedynie nieliczni przebywają w domach opieki.
Najczęściej osoby z otępieniem trafiają do domów opieki w sytuacji, kiedy zapewnienie bezpieczeństwa w domu nie jest już możliwe. Zdarza się, że po różnego rodzaju wypadkach, np. niefortunnym upadku konieczny jest pobyt w szpitalu. Często jest to moment, w którym lekarze oraz rodzina zauważają, że dana osoba nie jest bezpieczna w domu i powinna być pod stałą opieką profesjonalnego personelu w domu opieki.
Regularne przyjmowanie leków oraz podejmowanie różnych form terapii może opóźnić pogorszenie się funkcjonowania i pozwolić na pozostanie we własnym domu ze wsparciem najbliższych.
Osoby po diagnozie otępienia mogą korzystać z dziennych domów opieki. Działają one zwykle od poniedziałku do piątku, od rana do popołudnia. Ich program bogaty jest w różnego rodzaju zajęcia: muzyczne, ruchowe, teatralne… Przebywanie w grupie jest szansą na nawiązanie kontaktów z osobami doświadczającymi podobnych trudności oraz okazją do aktywnego spędzania czasu w ciągu dnia.
Kliknij tutaj, aby zobaczyć ofertę wsparcia w Twojej okolicy:
- Lista dziennych i całodobowych domów opieki – WROCŁAW
- Lista organizacji wspierających osoby z otępieniem i opiekunów – CAŁA POLSKA
Ryzyko otępienia u Twoich dzieci w przyszłości może być podwyższone
Wiele osób z rozpoznanym otępieniem zastanawia się, czy jest to choroba genetyczna – czy ich dzieci i wnuki są bardziej narażone na zachorowanie w przyszłości. Posiadanie rodzica z otępieniem w przybliżeniu podwaja względne ryzyko zachorowania na otępienie. Co to oznacza?
- Ryzyko zachorowania na otępienie u osób w wieku powyżej 60 lat to około 2-4%. U osób po 60 roku życia, których rodzic miał otępienie wzrasta do około 8%.
- Ryzyko zachorowania na otępienie u osób w wieku powyżej 70 lat wynosi 10%. U osób po 70 roku życia, których rodzic miał otępienie wzrasta do około 20%.
- Niektóre choroby (np. nadciśnienie, cukrzyca, niedosłuch) i uzależnienia mogą zwiększać to ryzyko.
Tylko niektóre typy otępień w większym stopniu zależą od genów. Są to rzadkie przypadki (około 1% wszystkich osób z otępieniem). Dotyczą one wczesnej postaci otępienia rozpoczynającej się przed 65 rokiem życia.
