Decyzja o tym, jakie informacje przekazać osobie z otępieniem i jej opiekunowi w trakcie wizyty diagnostycznej jest skomplikowana. Zarówno odpowiednia treść, jak i sposób przekazania wiadomości może zadecydować o tym, jak Twój pacjent i jego bliscy zrozumieją diagnozę oraz zaadaptują się do nowej sytuacji.
Choć sposób komunikowania pacjentowi informacji o chorobie jest kwestią bardzo indywidualną, to pewne elementy rozmowy o diagnozie nie powinny zostać pominięte.
Oto wskazówki, na które warto zwrócić uwagę w trakcie informowania pacjenta i jego bliskich o diagnozie otępienia.
- Zawsze zwracaj się zarówno do pacjenta jak i opiekuna.
Niektórzy specjaliści chcą jak najszybciej wyjaśnić kwestie związane z diagnozą i kierują swoją wypowiedź tylko do opiekuna. Podobne nastawienie jest bardzo krzywdzące i wywołuje negatywne emocje u osoby otępienia.⠀
- Przekazuj pacjentowi podstawowe informacje także w formie pisemnej.
To jest ważny element, który pomaga upewnić się, że osoba z otępieniem na pewno zapamięta Waszą rozmowę.⠀
- Wyjaśnij podtyp otępienia i zmiany, jakich osoba może się spodziewać w miarę postępu choroby.
Możesz dodatkowo wskazać pacjentowi i jego bliskim artykuł Rodzaje otępień zakładkach dla osób z otępieniem i dla opiekunów rodzinnych lub zaproponować odwiedzenie poniższych stron:- Strona projektu Damy Radę
- Strona organizacji Dementia Australia (materiały w jęz. polskim)
- Strona organizacji Alzheimer’s Research z Wielkiej Brytanii (materiały w jęz. polskim)⠀
- Poinformuj o dostępnych metodach terapii.
Oprócz wyjaśnienia działania farmakoterapii podkreśl znaczenie interwencji psychospołecznych i rehabilitacji dla jakości życia osoby z otępieniem.⠀
- Zachęcaj do uczestnictwa w grupach wsparcia.
Aktualnie działające grupy najlepiej wyszukiwać na bieżąco w Internecie. Możesz także skontaktować się z działającymi lokalnie dziennymi domami opieki, przy których często organizowane są specjalne spotkania dla opiekunów.
Więcej informacji o forach internetowych znajdziesz w artykule Gdzie warto szukać wsparcia? Na Facebooku!⠀
- Podkreśl, że zdrowie opiekuna także jest ważne.
Zwrócenie uwagi na potrzeby osoby, która podjęła się opieki nad osobą z otępieniem, dowartościowuje jej rolę i przypomina, by nie pomijała swoich potrzeb.⠀
- Przekaż kontakt do lokalnej organizacji Alzheimerowskiej.
Tego typu instytucje dysponują aktualnymi informacjami o wsparciu organizowanym w danym regionie.
Stowarzyszenia działające na rzecz osób chorujących na chorobę Alzheimera i ich rodzino
Lista organizacji obywatelskich działających na rzecz ochrony zdrowia psychicznego⠀
- Poinformuj o ośrodkach opieki społecznej działających w Twoim rejonie oraz wskaż, jak można się z tymi placówkami skontaktować. Dla mieszkańców Wrocławia:
- Miejski Ośrodek Spraw Społecznych we Wrocławiu (świadczenia finansowe, miejskie programy wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, infolinia)
- Miejskie Centrum Usług Socjalnych we Wrocławiu (dzienne i całodobowe domy opieki)
- Wystaw osobie z otępieniem potrzebne zaświadczenia.
Osoby z otępieniem kierowane są do placówek opieki dziennej przez organizacje społeczne, lekarzy, psychologów lub zgłaszają się tam same. W każdym przypadku potrzebne jest zaświadczenie lekarskie.
⠀ - Poinformuj ją o tym, jak otępienie wpływa na prowadzenie pojazdu.
Przepisy w Polsce nie regulują kwestii ograniczenia prawa do prowadzenia pojazdu. Osoba z otępieniem i jej bliscy powinny być świadomi związanego z tym ryzyka. Często Twój autorytet lekarza może pomóc przekonać pacjenta, że rezygnacja z prowadzenia samochodu to słuszna decyzja.⠀⠀
- Przygotuj osobę z otępieniem i jej opiekuna do konieczności zajęcia się sprawami prawnymi.
Podkreśl, że ustalenie wielu kwestii na wczesnych etapach choroby pozwoli uwzględnić wolę osoby z otępieniem i być lepiej przygotowanym na możliwe zmiany w przyszłości. Warto zaproponować opiekunowi broszurę Biura Rzecznika Praw Obywatelskich pt. OTĘPIENIE (DEMENCJA) – problemy prawne ⠀⠀
- Porusz temat dzielenia się diagnozą z innymi.
Zachęć osobę z otępieniem i jej opiekuna, by nie ukrywali diagnozy, lecz otwarcie mówili o swoich potrzebach – wśród rodziny, znajomych, a także specjalistów innych dziedzin (np. u optyka, dentysty, prawnika, urzędnika bankowego itp.). Zaproponuj artykuł z tej strony Jak rozmawiać o diagnozie dla osób z otępieniem oraz opiekunów rodzinnych w sekcji Akceptacja diagnozy.
Przekazywanie diagnozy - checklista
Aby nie pominąć istotnych elementów rozmowy z pacjentem i jego bliskim o diagnozie, skorzystaj z przygotowanej listy Przekazywanie diagnozy-checklista. Możesz wydrukować ją i mieć zawsze pod ręką w swoim gabinecie.